مقابله با حیوانات وحشی - مار‌ها

نکات ایمنی برای جلوگیری از مواجهه با مارها

1-در هنگام سفر هیچگاه در علف زار و بیشه زار اتراق نکنید.و سعی کنید خودتون یه ناحیه از اون منطقه رو پاکسازی کنید.

2- فراموش نکنید شما که در طبیعت بدنبال آب، درخت، سایه و گل هستید، مارها هم دقیقاً دنبال همین موارد هستند.

3- از اطراق در مکانهایی که دارای گل و گیاه فراوان و فاقد دید کافی می‌باشد جداً پرهیز کنید.

4- در هنگام چیدن گل مواظب باشید.

5- در هنگام پوشیدن کفش در طبیعت، حتماً داخل آن را بازدید کنید.

6- در هنگام رفتن به طبیعت حتماً از چکمه و پوتین استفاده کنید.

7- در طبیعت هرگز به چشمان خود اعتماد نکنید، چون بعضی مارها خود را به شکلهای مختلف در می‌آورند.

8- دست و پای خود را در مکانهای مشکوک که بازرسی آنها با چشم میسر نیست وارد نکنید.

9- در بیابانها قبل از بازدید دقیق اماکن موجود یا سایه‌بانها، داخل آنها نشوید و در آنها اطراق نکنید.

10- از نشستن بر روی تنه‌ی درختان بر زمین افتاده یا تخته سنگها، قبل از بازرسی دقیق آنها خودداری کنید.

11- بعد از غروب آفتاب، به جمع کردن چوب برای سوزاندن و یا کار دیگر نپردازید و در روز هم چوبهای انباشته شده در بیابان یا روستا را قبلاً با چوب بلندی جابجا کرده و سپس آنها را بردارید.

12- در تاریکی شب در بیابان قدم نزنید. از پا برهنه راه رفتن در اطراف کلبه‌های روستایی خودداری کنید. اصولاً برای کوه‌نوردی یا پیاده‌روی در دشت و صحرا هنگام روز هم باید از کفشهای ساق بلند مناسب نظیر چکمه یا پوتین استفاده شود.

13- نزدیک توده‌های انبوه اشیای زاید و بی مصرف و یا دسته چوبها و علفهای انباشته بر روی هم و همچنین در دهانه‌ی غارها، حفره‌ها و یا باتلاقها، چاهها و قناتها و به طور کلی مکانهای متروکه نخوابید.

14- در آبهایی که در داخل و یا در اطرافشان احتمال وجود مار است وارد نشوید.

15- برخی از مارها قادرند خود را از درخت و یا دیوار خرابه‌ها بالا بکشند. بنابراین در مکانهای مشکوک، قبل از بالا رفتن از درخت یا دیوار و یا دست گذاردن بر روی آنها احتیاط و دقت لازم را رعایت نمایید.

16- بهتر است از وسط علفزارهای بلند و گندم‌زارها بدون پاپوش مناسب رد نشوید. یا بوته‌های انبوه را زیر پا نگذارید و یا به کندن آنها اقدام نکنید، و در صورت اجبار قبلاً با استفاده از یک چوب بلند دقیقاً به بررسی محل پرداخته و از نبودن مار اطمینان حاصل کنید.

17- هیچگاه به تنهایی به کوه‌نوردی یا راهپیمایی در محلهایی که احتمال وجود مار سمی می‌رود نروید.

18- برای گردش در مکانهایی که امکان وجود مار هست، جعبه‌ی کمکهای اولیه جهت گزیدگی را همراه داشته باشید.

19- همیشه در کوهپیمایی یک چوب‌دستی (یا باتوم) با خود داشته باشید. حرکت چوب‌دستی موجب دور کردن مار از سر راه شما می‌گردد.

20- به هنگام کوه نوردی و یا صخره نوردی مراقب جایی که دست میگزارید باشین.تا اونجایی که امکان داره به صخره ها تکیه ندین.هرگز سعی نکنین بالای صخره ای از شما بلند تر هست رو نگاه کنین.

نکات ایمنی در هنگام رودر رو شدن با یک مار سمی

1-     به محض مشاهده‌ی مارهای سمی مسیر خود را تغییر دهید.

2-     اگر با یک مار در طبیعت برخورد کردید، این احتمال را بدهید که ممکن است مارهای دیگری هم در همان حوالی وجود داشته باشند.

3-     در صورت برخورد ناگهانی با مار از هرگونه حرکت تهاجمی پرهیز نمایید. چون چشم مار از حرکت و حرارت تحریک می‌شود.

4-     فاصله‌ای که مارها می توانند به انسان حمله کنند بر حسب نوع مار متفاوت است، ولی آنها معمولاً بیش از فاصله‌ی 50 سانتیمتری قادر به حمله نیستند. بنابراین پس از مشاهده‌ی مار، در فاصله‌ی قدرت حمله آن قرار نگرفته و از بازی کردن در اطراف محل خودداری کرده و از آنجا دور شوید.

5-     هیچ وقت به حساب اینکه چوب بلند دارین با مار سمی بازی نکنین.چون بعضی از مارها توانایی جهیدن دارن.(مار جعفری) که این جهش در صورت موافق بودن جهت باد با جهت جهش به 3 متر هم رسیده.ولی کم پیش میاد.(کار از محکم کاری عیب نمیکنه نه؟)

6-     به هنگام روبرو شدن با یک مار در درجه اول به ارامی از اون دور شین.اگر حالت تهاجمی داشت,لباس یا بارچهای بندازین روش.یا لباس یا پارچه رو جلوی پای خود بگیرین.

7-      اگر مجبور به فرار شدین به صورت مار پیچ حرکت کنین.حتی اگر سرعت مار از شما بیشتر باشه.

تشخیص نوع مار
1- سر در نوع سمی کاملا به شکل مثلث بوده.در نوع نیمه سمی و غیر سمی اینطور نیست.

2- مردمک چشم در نوع سمی به صورت محدب و عمودی بوده و به رنگ مشکی.در نوع نیمه سمی و غیر سمی با صورت دایره ای و قهوهای رنگ است.(به غیر از مار کبرا یا در ایران همون کفچه مار.که این مار مشخصه خاص خودش یعنی پهن کردن ناحیه گردن را دارد.و نیز مارهایی که از لحاظ رنگ سمی بودنشون واضحه.مثل مرجان مار)

3- در نوع سمی پولکهای روی سر ریز و در هم(نا متقارن)میباشد.در نوع نیمه سمی و غیر سمی قرینه و درشت است..(به غیر از مار کبرا یا در ایران همون کفچه مار.که این مار مشخصه خاص خودش یعنی پهن کردن ناحیه گردن را دارد.و نیز مارهایی که از لحاظ رنگ سمی بودنشون واضحه.مثل مرجان مار)
4- مارهای سمی هیچگاه فرار نمیکنند.بر عکس نوع نیمه سمی و غیر سمی که به سرعت فرار میکنن.
5- اغلب مارهای سمی بسیار در امر حرکت کند هستند.و بر عکس.مارهای نیمه سمی و غیر سمی بسیار سریعند.

ویژگیهای فرد مار گزیده
1- تورم و درد بر روی محل مار زدگی
2- یک یا دو سوراخ جای دندان مار بر روی پوست مصدوم مشخص است
3- بینایی مصدوم ممکن است دچار اختلال شود
4- تهوع و استفراغ ممکن است وجود داشته باشد
5- ممکن است اشکال در تنفس وجود داشته باشد

نحوه برخورد با فرد مار گزیده
1- مصدوم باید دراز کشیده و استراحت کند تا ضربان قلبش کندتر شود. هرگز به بیمار اجازه ندهید که راه برود .

2- محل زخم را پاک نمایید

3- با استفاده از پارچه یا باندی که حدود ۴ تا ۵ سانتی متر عرض داشته باشد , بالا و پایین محل گزیدگی را ببندید , که البته این کار باید با رعایت اصول انجام شود . باند یا پارچه را طوری ببندید که یک انگشت براحتی از زیر آن عبور کند و مانع مصدود شدن خون سرخرگی نشود .

 توجه : در صورتی که محل گزش در نزدیکی مفاصل است , از قرار دادن نوار در دو سمت مفصل خودداری کنید و نوار مورد نظر را فقط در بالای زخم ( سمتی که به تنه مصدوم نزدیک تر است ) ببندید .

4- انتهای زخمی را پایین تر یا هم سطح قلب قرار دهید . زیور آلات , ساعت یا لباس های تنگ را از اندام گزیده شده خارج کنید .

5- استفاده از دستگاه پمپ مکنده ی مخصوص در ۳۰ دقیقه اول مارگزیدگی توصیه می شود . در صورتی که پس از ۵ تا ۱۰ دقیقه بعد از گزیدگی به بیمار رسیدید , توسط ساکشن کردن می توانید ۲۵-۵۰% زهر را خارج کنید . در صورت در اختیار داشتن محلول آنتی سپتیک یا صابون سطح زخم را با آن شستشو دهید. در نقطه گزیدگی و درست با همان عمقی که نیش مار فرو رفته است ( معمولاً خیلی سطحی و حدود ۴ میلی متر ) یک برش خطی بدهید.زخم باید حدود ۲۰ دقیقه ساکشن شود. در صورتی که نجات دهنده خود زخم بازی در دهان یا اطراف دهان داشته باشد , باید از این کار اجتناب نماید . مایع زخم که توسط ساکشن دهانی خارج می گردد, باید مرتباً دور ریخته شود. با این حال اگر احتملاً بلعیده شد , جای نگرانی نیست , زیرا زهر در معده بی اثر می شود.

6- بطور کلی هیچ نوع ماده خوراکی اعم از غذا و نوشیدنی نباید به بیمار خوراند . در صورت نیاز و ضرورت مقدار کمی آب برای رفع تشنگی و با احتیاط می توان به بیمار خوراند . در صورت نداشتن علائم عصبی تجویز مقدار کمی آرام بخش مانند دیازپام خوراکی ضرری ندارد ولی از مصرف آسپرین باید خودداری شود . از مصرف مشروبات الکلی و یا تجویز مرفین جداً باید خودداری شود .

7-گزش در ناحیه گردن و سر کمک‌های اولیه ندارد.

8-     اطلاعات صحیحی در مورد شکل مار به دست آورید. در صورت امکان مار گزنده را بکشید و همراه بیمار به مراکز درمانی یا پزشک ببرید .

9-     مصدوم را سریعا به بیمارستان برسانید.